Histriyonik Kişilik Bozukluğu Nedir Histriyoni Belirtileri

Tüm motivasyonları dikkat çekmek ve başkaları tarafından takdir edilmek olan insanlar histriyonik kişilik bozukluğu belirtileri gösterirler. Histriyonik kişiler, canlı, hareketli, ilgiyi üzerine çekmeye çalışan insanlardır. Aşırı duygusal tepkiler vererek ortamda bulunanların dikkatlerini çekmeye çalışmak histriyonik bir özelliktir, kendini yerlere atarak ağlama, sevinçten ne yapağını bilememe gibi tepkiler histriyonik kişilerin gösterdiği dikkat çekme amaçlı duygusal tepkilerdir.

Histriyonik Kişilik Bozukluğu Belirtileri

Histriyonik kişilik bozukluğu olanlar, çevrelerindeki insanlara bağımlıdırlar. Çünkü onların ilgi odağı olamadıklarında, onların dikkatlerini çekemediklerinde yaşamdan tatmin olmazlar. Histriyonik kişilik bozukluğu olanların sosyal ilişkileri problemlidir, çünkü çevresindeki insanlar kendisine sürekli yüksek düzeyde ilgi gösteremeyecektir. Histriyonik kişilerin davranışları ve tepkileri abartılmıştır ve cinsel açıdan da problemler içerir. Histriyonik bozukluğu olan kişiler cinsel açıdan da dikkat çekmek için baştan çıkarıcı ve kışkırtıcı davranışlarda bulunurlar. Histriyonik kişi, çevresi tarafından her şeyin sadece kendisi için yapılmasını bekleyen “bencil” olarak nitelendirilir.

Histriyonik kişilik bozukluğunun toplumda görülme sıklığı %2 ile %3 arasında tahmin edilmektedir. Cinsiyete göre dağılımda başlangıçta kadınlarda daha çok görüldüğüne yönelik çalışmalar olmuştur. Kadınlarda daha çok görülmesine sebep olarak durumları aşırı dramatikleştirme ve duygusal tepki verme yanlılığı, dış görünüşü aşırı önemseme gibi erkeklerden ayırıcı özelliklerin olması gösterilmiştir. Ancak daha sonra yapılan araştırmalarda da erkeklerin de bazı özelliklerinin, kadınlardan farklı olarak, histriyonik kişilik bozukluğu belirtilerine benzerlik gösterdiği tespit edilmiş( aşırı heyecan arayışı ve düşük benlik bilinci) ve histriyonik kişilik bozukluğunda cinsiyet faktörü önemini kaybetmiştir.

Histriyonik Kişilik Bozukluğunun Nedenleri

Histriyonik kişilik bozukluğunun kalıtım ile aktarılan yüksek düzeyde dışa dönük mizacın sebep olabileceğine yönelik yorumlar vardır. Dışa dönük insanlar, aşırı girişken, sosyal etkileşimlerle heyecan arayan, yüksek düzeyde duygulanım ihtiyacı hisseden insanlardır ve bu özelliklerin histriyonik kişilik bozukluğuna uzanan bir yol olabileceği düşünülmektedir.

Bilişsel kuramcılara göre, çocukluk yıllarında oluşturulan olumsuz zihinsel algılar histriyonik kişilik bozukluğuna sebep olmuştur. “İnsanları hayran bırakmalıyım yoksa ben onların gözünde bir hiçim” ya da “onları güldüremezsem, benle eğlenmezlerse ben arkadaş olmazlar” şeklindeki olumsuz zihinsel kurgular histriyonik kişilik bozukluğuna sebep olabilir.

Histriyonik kişiler nasıldır, histriyonik belirtileri nelerdir, karşımızdaki kişinin histriyonik olduğunu nasıl anlarız;

a) Aşırı duygusallık ve dikkat çekme çabalarının yaygın örüntüsü temelinde aşağıdakilerden en az beşi görülecek.
1) Cinsel olarak kışkırtıcı ve baştan çıkarıcı davranışlar.
2) Hızlı bir şekilde değişen yüzeysel duygusal ifadeler.
3) Dikkatin merkezi olmadığı durumlarda rahatsızlık hissetme.
4) Dikkati üzerine çekmek için sürekli fiziksel görünüşü kullanmak.
5) Etkilemeye yönelik konuşma tarzı.
6) Kendini dramatikleştirme ve abartılmış duygusal tepkiler.
7) İlişkileri olduğundan daha yakın görme.
8) Aşırı etkilenebilirlik, tepkisellik.

Örnek Vaka

Arkadaşlarıyla buluştuğunda sürekli başından geçen dramatik olaylardan bahsediyor, ağlıyordu. Her buluşma arkadaşlarının kendisini tesellisi ile başlıyor ve teselliyle bitiyordu. Arkadaşları artık onun anlattığı dramatik olayların gerçek olup olmadığından bile şüphe etmeye başlamışlardı. Kocası da kendisinin sürekli kendisiyle ilgilenmesini beklemesinden şikayetçiydi. Kocasıyla beraber bir yerlere gittiklerinde, çevrelerinde arkadaşları da varken kocasına yönelik baştan çıkarıcı davranışlar sergiliyor ve kocası bundan da rahatsız oluyordu. Kocasının arkadaşlarına yönelik baştan çıkarıcı davranışları ise bardağı taşıran son damla olmuştu.